Bir diğer adı para ikamesi olan dolarizasyon kelimesi en çok kullanılan ekonomik terimlerden birisidir. Ekonomiye dair yapılan haberlerde ve yorumlarda dolarizasyon teriminin anlaşılması adına ne anlama geldiğinin bilinmesi gerekir. Ekonomiyi takip etmeyi seven ve daha iyi anlamak isteyen vatandaşlarımız için bu haberimizde dolarizasyon kavramı nedir? Dolarizasyon neden kullanılır? Dolarizasyonun zararları nelerdir? gibi merak edilen soruları siz okuyucularımız için haberimizde derledik.
Ekonomide sık sık duyduğumuz dolarizasyon kavramı bir diğer adıyla para ikamesi, yabancı parayı yerli paranın yerine ikame etmek anlamına gelmektedir. Yani günlük ekonomik işlerde bireylerin yerli para kullanmak yerine yabancı para kullanması ve bunun giderek artması anlamına gelmektedir. Yerli paranın değişmesine rağmen günlük ekonomik işlerde bile yabancı paranın kullanılması piyasada kullanılan yerli paranın yabancı paraya doğru bir kayma yaratmasına sebep olur. Yerli paranın değerini arttırmak, biriktirmek adına kullanmak yerine, yabancı para kullanılması yerli paranın fonksiyonlarının azalmasına bu yüzden de yabancı paranın yerli paranın kaybettiği bu fonksiyonları kazanmasına sebep olan durumdur.
Dolarizasyon ekonomideki enflasyon ve diğer etmenlerin getirdiği belirsizliklere karşı geliştirilen bir savunma mekanizması olarak karşımıza çıkmaktadır. Dünya genelinde diğer nedenlere nazaran dolarizasyonun ortaya çıkmasının en temel ve en sık karşılaşılan sebebi enflasyon olarak bilinmektedir. Eğer bir ülkede yüksek enflasyonlu varsa yerli para fonksiyonunu kaybederek yabancı paranın yerli paranın sahip olduğu fonksiyonları kazanmasına yol açar. Bunun sonucunda da bireylerin yerli parayı elde tutmaları yüksek maliyete sebep olur. Bu sebep de yerli para sürekli bir şekilde değeri aşınır ve tasarruflar erimeye başlar. Ticaret yapan kişiler sattığı malı sattığı fiyata yerine koyamamasına sebep olur.
Dolarizasyonun sonucunda ülkenin ekonomik etkilere karşı kırılgan olur. Bir hayli artar ödeme gücüne yönelik riskler sebebiyle finansal kesimler ile kırılganlıklar başlar. Var olan gelirin önemli bir kısmı yerli para cinsinden kamunun yabancı para cinsinden borçları sebebiyle borçluluğu sürdürülebilirliği konusunda sıkıntılar ortaya çıkabilir. Döviz kurunun fiyatları olan etkisi yüksek olur. Dolarizasyonun meydana gelmesi firmalardaki bilançoları ile kur uyumsuzluklarına sebep olarak kırılganlığın artmasına yol açılır. Yani kısacası Merkez Bankası ve diğer kurumlardaki enflasyon faiz büyüme yatırım ve istikrar politikaları gibi durumlar etkinliğini yitirir. Bu sebeple kurlar aşırı yükselir ve gelir dağılımı bozulur.
Dolarizasyon Nedir?
Ekonomide sık sık duyduğumuz dolarizasyon kavramı bir diğer adıyla para ikamesi, yabancı parayı yerli paranın yerine ikame etmek anlamına gelmektedir. Yani günlük ekonomik işlerde bireylerin yerli para kullanmak yerine yabancı para kullanması ve bunun giderek artması anlamına gelmektedir. Yerli paranın değişmesine rağmen günlük ekonomik işlerde bile yabancı paranın kullanılması piyasada kullanılan yerli paranın yabancı paraya doğru bir kayma yaratmasına sebep olur. Yerli paranın değerini arttırmak, biriktirmek adına kullanmak yerine, yabancı para kullanılması yerli paranın fonksiyonlarının azalmasına bu yüzden de yabancı paranın yerli paranın kaybettiği bu fonksiyonları kazanmasına sebep olan durumdur.
Dolarizasyon Neden Kullanılır?
Dolarizasyon ekonomideki enflasyon ve diğer etmenlerin getirdiği belirsizliklere karşı geliştirilen bir savunma mekanizması olarak karşımıza çıkmaktadır. Dünya genelinde diğer nedenlere nazaran dolarizasyonun ortaya çıkmasının en temel ve en sık karşılaşılan sebebi enflasyon olarak bilinmektedir. Eğer bir ülkede yüksek enflasyonlu varsa yerli para fonksiyonunu kaybederek yabancı paranın yerli paranın sahip olduğu fonksiyonları kazanmasına yol açar. Bunun sonucunda da bireylerin yerli parayı elde tutmaları yüksek maliyete sebep olur. Bu sebep de yerli para sürekli bir şekilde değeri aşınır ve tasarruflar erimeye başlar. Ticaret yapan kişiler sattığı malı sattığı fiyata yerine koyamamasına sebep olur.
Dolarizasyonun Zararları Nelerdir?
Dolarizasyonun sonucunda ülkenin ekonomik etkilere karşı kırılgan olur. Bir hayli artar ödeme gücüne yönelik riskler sebebiyle finansal kesimler ile kırılganlıklar başlar. Var olan gelirin önemli bir kısmı yerli para cinsinden kamunun yabancı para cinsinden borçları sebebiyle borçluluğu sürdürülebilirliği konusunda sıkıntılar ortaya çıkabilir. Döviz kurunun fiyatları olan etkisi yüksek olur. Dolarizasyonun meydana gelmesi firmalardaki bilançoları ile kur uyumsuzluklarına sebep olarak kırılganlığın artmasına yol açılır. Yani kısacası Merkez Bankası ve diğer kurumlardaki enflasyon faiz büyüme yatırım ve istikrar politikaları gibi durumlar etkinliğini yitirir. Bu sebeple kurlar aşırı yükselir ve gelir dağılımı bozulur.
